Voorstelling: Abroad

Een Jonge Maker die dit jaar een Jonge Makersprijs krijgt.

21 mei

Theater Bellevue

12:30 uur,  lunchvoorstelling

Kosten 21,75 Euro

Nazit met drankje en broodje/tosti 12,50 Euro

12.00 Ontvangst YAA-vrienden met koffie in Speakeasy ruimte

12.30 Aanvang ABROAD

13.00 Direct na afloop een kleine uitreikingsceremonie in het decor.

•  Tom Helmer, Bellevue. Vertelt waarom hij Kimberley Agyarko heeft voorgedragen
• Marianne Harten, YAA vertelt iets over de doelstelling YAA en reikt de prijs uit.
• Kimberley neemt de prijs in ontvangst

13.30 Na praten en lunch in de Smoeshaan                         

Aanmelden of reserveren

 Klink hier voor informatie van Theater Bellevue over de voorstelling.

Als je een verhaal niet vertelt, wordt het vergeten”

Kimberley Agyarko (1995) is als acteur, theater- en documentairemaker nieuwsgierig naar nieuwe patronen die migranten ontwikkelen. Iedereen heeft een eigen perspectief op migratie, ontdekte zij.

Ze wil die verhalen voor het voetlicht te brengen. "Want als je een verhaal niet vertelt, dan wordt het vergeten".  

Ik ben geboren in Akim-oda (Ghana), een klein stadje op zo’n drie uur rijden van de hoofdstad Accra. Tot mijn tiende heb ik daar gewoond, alleen met mijn moeder. Toen ben ik naar Nederland geëmigreerd. Mijn vader kwam me in de vakanties vaak opzoeken. 

Ik had destijds in Ghana geen speciaal rolmodel voor acteren, wel hield ik altijd van dansen. Pas in Nederland is mijn fascinatie voor toneel begonnen. Het ging stapje voor stapje. In groep acht tijdens de afscheidsmusical stond ik vooraan en ging helemaal los. Op de middelbare school deed ik auditie voor de dansklas van Lucia Martash in het Zuiderlicht College. Zo kreeg ik een paar uur per week lessen in dans, muziek en acteren. 

Op de VMBO vond ik drama geweldig. Vervolgens deed ik de MAVO, waar ik bij een workshop acteren weer vooraan stond; ik gooide me vol in emoties als woede en verdriet, voelde passie. De regisseur vond dat ik een theateropleiding moest gaan doen, maar ik had niet de juiste diploma’s. Ik sloot me aan bij een improvisatie-battle-groep in een buurthuis in Amsterdam Oost, daar kreeg ik de tip dat er een MBO theateropleiding bestond.   

Ik deed auditie en werd aangenomen. In die tijd zat ik ook bij Toneelgroep Amsterdam Junior. Ze maakten een volwassen Shakespeare-voorstelling. Ik mocht Hamlet spelen. Toen werd ik gevraagd door Hans Kemna om me aan te melden bij zijn casting bureau. Via dit bureau werd ik aangenomen voor de tv-jeugdserie Spangas. 

Tijdens de MBO theateropleiding leerde ik over Pina Bausch en andere choreografen. Ik bekeek thuis alleen maar dansfilmpjes, verzon zelf performances en begon te dagdromen over een echte toekomst in het theater. 

Accent 

Bij een poëzie circle verbeterde ik mijn schrijverschap. Tijdens mijn MBO-stage bij DeGasten, een jongerenorganisatie voor talentontwikkeling in theater, leerde ik veel over fysieke performances. Aan het einde van die MBO-opleiding moest ik een solovoorstelling maken. Het werd De Ontmoeting: over tussen twee culturen zitten en hoe je jezelf kan verliezen tijdens inburgering en integreren.  

Ik las altijd graag boeken, de bibliotheek was echt mijn uitlaatklep, een manier om mezelf af te leiden. Goed voor mijn woordenschat, maar ik had nog wel een accent. Ik ging naar de HBO, de Toneelacademie Maastricht, koos voor de acteursopleiding van vier jaar. Daar werd mij geleerd dat mijn accent moest worden weggepoetst, mijn stem werd gekneed tot ABN, iedereen moest echt zijn stem zuiveren, accent afleren en spraak verfijnen. Het werd een obsessie voor me om beter Nederlands te spreken. Op een gegeven moment zei een studiegenoot: Kim, een acteur moet veel meer kunnen dan alleen maar de taal spreken, laat het los, concentreer je op emoties schakelen, op vakmanschap.  

Aan het einde van mijn HBO-opleiding dacht ik: ik ben begonnen met MBO, ik heb een eigen film gemaakt en een eigen solovoorstelling. Nu ga ik in andermans stukken spelen, maar wil ik wel alleen maar een acteur zijn die dienstbaar is aan een product van iemand anders?[Einde van tekstterugloop]Ik bedacht een plan, een soort vervolg op De Ontmoeting. Het werd Abroad. Over migratie en alle complexiteit die hoort bij het leven als migrant in het Westen. Abroad is wat ik nu bij Theater Bellevue ga doen. Het hoort bij een totaalproject, in coproductie met De Balie - Right About Now en Theater Bellevue. Onder die paraplu valt - naast een theaterproductie en podcast - ook een documentaire. Daarvoor ben ik vorig jaar naar Ghana afgereisd. 

Complexiteit van migratie 

Deze documentaire gaat over: hoe vind ik, na 17 jaar weer terug op mijn geboortegrond, mijn thuis of mijn stem aan de hand van mijn vader en mijn moeder? Mijn moeder woont in Ghana, mijn vader in Nederland. Op die manier wilde ik de complexiteit van migratie laten zien, het effect van deze emigratie op mij. Want toen mijn moeder terugkeerde naar Ghana bleef ik bij mijn vader achter.[Einde van tekstterugloop][Einde van tekstterugloop]Op de toneelschool ben ik opgeleid als ambachtelijke actrice met fantastische verhalen. We hebben al die traditionele stukken uit het Westerse repertoire uitgevoerd, zoals Tsjechov, Ibsen en Shakespeare. Ik was steeds een wit personage aan het spelen, vanuit het Westerse, witte gedachtegoed. Maar ik ken ook heel veel andere verhalen. Verhalen uit de Ghanese gemeenschap waarin ik zit, want ik ga elke week naar de kerk. Die verhalen zie ik nauwelijks op de Nederlandse tv of in het theater. Als ik alleen maar wordt gevraagd om acteur in repertoirestukken te spelen dan cijfer ik eigenlijk de verhalen weg die in mij of in mijn eigen wereld spelen. En als je een verhaal niet vertelt dan wordt het vergeten.  

Door de jaren heen heb ik op de academie vaak witte personages gespeeld, ik probeerde daarin mijn herkenning te vinden. Maar ik merkte dat ik eigenlijk iets probeerde na te bootsen wat ik niet ben. En dat deed iets met mij, met mijn verbeelding. Ik liep op een gegeven moment stage in Zuid-Afrika en toen zag ik stukken waarin verhalen van zwarte en gekleurde mensen werden verteld. Daarin herkende ik mij zelf wel. Het voelde alsof ik er mocht zijn en ik voelde ook alsof alle wind, alle aderen, alle korreltjes van mezelf in die stukken lagen. Ik wilde dit voortzetten in mijn eigen werk en leven.  

Mijn grootste droom is dat ik met mijn documentaire Abroad heel veel mensen inspireer die misschien lange tijd niet naar hun moeder- of vaderland zijn geweest uit angst om die stap te zetten, omdat ze geen idee hebben wat ze daar moeten zoeken.  

Intergenerationaliteit 

De theatervoorstelling Abroad gaat vooral over de vader-dochter relatie. Het hoofdpersonage, Abena, besluit om terug te keren naar Ghana. Ze gaat naar haar vader om dat te vertellen. Ze botsen, voelen frustratie, hebben andere perspectieven en verwachtingen van elkaar. De vader staat voor de tweede generatie migranten die de weg vrij hebben gemaakt, die kansen hebben gecreëerd voor mij, maar ook voor de verwachtingen die je als ouder van je kind hebt. Zo van: ik heb dit voor jou opgeofferd, dus jij moet je best doen of daarvoor iets teruggeven. Wat, als je als dochter continu je ouders trots wil maken? In die trots verlies je ook ergens je eigen stem. Wie ben ik, wat is mijn eigen besluit, mijn eigen weg? Die interne struggle heeft voor het personage ook te maken met dat ze lang zonder haar moeder is opgevoed, eigenlijk een parallel met mijn eigen leven. Ze komt op een leeftijd dat zij nadenkt over moederschap. Maar ze vraagt zich af hoe ze moeder kan worden als ze niet met haar eigen moeder is, als ze alleen met een vader is, opgevoed door een man. Hoe kan ze dat teruggeven aan haar kinderen? Welke patronen in de familie te doorbreken? Om te besluiten over moederschap, moet ze dan niet terug naar de bron, naar de moeder, ook om te onderzoeken wat vrouwelijkheid is, wat dat gegeven van voortplanten is, het doorgeven van de lijn, van de stok, van het bloed. Daarin zit de intergenerationele tijd. Dus dat gaat heel erg over het doorgeven van patronen; hoe creëer je nieuwe en hoe doorbreek je die ook weer. Daarin hebben de vader en de dochter verschillende perspectieven.  

Ik heb zelf ook een ontwikkeling doorgemaakt. De driedelige podcast Overseas, die ik maakte met mensen met een migratieachtergrond voor het Afrovibes festival 2021 in De Balie/Amsterdam, hebben me vooral geleerd dat mijn perspectief op Ghana best naïef was, dat iedereen een eigen perspectief heeft als het gaat over (re-)migratie, dat ik echt een platform wil creëren om ruimte te maken voor al die verschillende verhalen. De gesprekken met hen hebben me gestimuleerd om mijn documentaire te maken en dit soort werk voor te zetten.  [Einde van tekstterugloop]Ik heb gemerkt dat ik de wisselwerking tussen Ghana en Nederland best tof vind, Ghana zal als bron altijd terugkomen in mijn werk, subtiel of opvallend. Over tien jaar hoop ik nog meer en grotere verhalen te vertellen die ook internationaal bereik hebben. 

Kosten: 20
Theater Bellevue

Geef je op om mee te gaan

Bij de voorstelling wordt de Jonge Makersprijs overhandigd aan Kimberly.